Diğer

OLUMLU ERGEN GELİŞİMİNDE EBEVEYN/AKRAN İLİŞKİLERİNİN ÖNEMİ

  • Fatih Bayraktar

Turk J Child Adolesc Ment Health 2007;14(3):157-166

Amaç:

Psikoloji yazını incelendiğinde, ergen davranışlarıyla ilgili araştırmaların çoğunlukla olumsuz sosyal davranışlara yoğunlaştığı, olumlu sosyal davranışların ve bu davranışları ortaya çıkaran etmenlerin görece ihmal edildiği görülmektedir. Ergenlerin çoğu bu geçiş sürecini mutluluk, huzur ve güven duyguları içinde geçirmektedir. Bu noktada geçiş sürecini başarıyla atlatan ergenleri, bu dönemde sıklıkla zorluklar yaşayan ergenlerden ayıran önemli bir özellik ergenlerin hem ebeveynleriyle hem de akranlarıyla oluşturdukları ilişkilerin niteliğidir. Bu gözden geçirme çalışmasında olumlu ergen gelişimine katkıda bulunan etmenlere (özellikle ebeveyn/akran ilişkilerine) ve bu etmenler arasındaki aracı/yönlendirici ilişkilere değinilmektedir.

Yöntem:

Ergenlerin olumlu gelişimini ele alan yurtiçi ve yurtdışı veri tabanları (ULAKBİM, ISI-WEB, SCIENCE DIRECT, EBSCOHOST, PSYCH-INFO) taranmıştır.

Sonuçlar:

Ergen-ebeveyn/akran ilişkileri ve olumlu ergen gelişimi arasındaki ilişki, çok boyutlu ve çok yönlü olarak ele alınmıştır. Gözden geçirilen araştırma sonuçları olumlu ergen gelişiminde güvenli ebeveyn ve akran ilişkilerinin önemini göstermektedir.

Tartışma:

Gözden geçirilen çalışmaların çoğunda ergen-ebeveyn/akran ilişkilerinin doğası araştırmacılar tarafından iki yönlü tanımlanmasına karşın genellikle tek yönlü incelenmektedir. Ayrıca çoğu araştırmada ebeveynlerin her çocuğa benzer şekilde davrandığı farz edilmekte ve ebeveynliğin gelişimsel bir süreç olduğu göz ardı edilmektedir. Dahası, her ne kadar demokratik ebeveynlik stilinin evrensel olarak avantajları ortaya konmuşsa da özellikle yetkeci ebeveynliğin kültüre ve duruma özgü biçimde işlevsel olabileceği unutulmamalıdır.

Anahtar Kelimeler: Ergen, Ebeveyn , Akran Grubu, Gelişim