Diğer

Çocuklarda Olumsuz Otomatik Düşüncelerin Yaygınlığı ve Olumsuz Otomatik Düşüncelerin Sosyodemografik ve Psikolojik Değişkenlerle İlişkisinin İncelenmesi

  • Derya ATALAN ERGİN
  • Emine Gül KAPÇI

Turk J Child Adolesc Ment Health 2017;24(2):105-115

Amaç:

Bu çalışmanın amacı çocuklarda olumsuz otomatik düşüncelerin (OOD) yaygınlığı ile OOD’lerin benlik saygısı, depresyon ve kaygı belirtileriyle ilişkisini incelemektir. Bu amaç doğrultusunda OOD’lerin yaygınlığı ile OOD’lerin cinsiyet ve anne-baba eğitim düzeyi gibi değişkenlere bağlı olarak farklılaşıp farklılaşmadığı incelenmiştir. Ayrıca OOD’lerin benlik saygısı, depresyon ve kaygı gibi ruhsal belirtilerle ilişkisi değerlendirilmiştir.

Yöntem:

Yaygınlığı değerlendirmek üzere Ankara ilinin Çankaya ilçesine bağlı ortaokullara devam eden toplam 1722 öğrenci, ‘Çocukların Otomatik Düşünceleri Ölçeği (CODÖ)’ni, ruhsal belirtilerle OOD’lerin ilişkisini değerlendirmek üzere ise bir ortaokuldan toplam 158 öğrenci, CODÖ’ne ek olarak Coopersmith Özsaygı Envanteri, Çocuklar için Durumluk Sürekli Kaygı Envanteri ve Çocuklar için Depresyon Ölçeğini doldurmuşlardır.

Sonuçlar:

Analizler, öğrencilerin %23,8’inin OOD’lere sahip olduğunu, en yaygın OOD’lerin ise sırasıyla düşmanlık, fi ziksel tehdit, kişisel başarısızlık ve sosyal tehdit olduğunu göstermiştir. Ayrıca, özel okula devam eden, annesi bir işte çalışan ve anne eğitim düzeyi daha yüksek olan öğrencilerde OOD’ler daha yüksek bulunmuştur. Ayrıca, OOD’lerin benlik saygısı ile negatif, sürekli kaygı ve depresyon belirtileriyle ise pozitif yönde ilişkili olduğu görülmüştür.

Tartışma:

Düşmanlık ve fi ziksel tehditle ilgili OOD’lerin daha yaygın bulunması, okul psikolojik danışmanlarının ve çocuk ruh sağlığı uzmanlarının gerçekleştirecekleri önleme ve müdahale çalışmalarında dikkate alacakları OOD’ler hakkında bilgi sağlamaktadır.

Anahtar Kelimeler: Çocuk, olumsuz otomatik düşünceler, kaygı, depresyon, benlik saygısı.